اسماعیل نوری علا را دوست دارم ، بدلیل شخصیت متین و استدلالهای منطقی اش !
دوستش دارم بجهت حساسیت فراوانش نسبت به تاریخ و فرهنگ ایران !
اما اعتراف می کنم زمانی علاقه من به او دوچندان شد که
این نامه را از او خواندم ( تبلیغات خانوادگی ! ) .
امروز وقتی منتظر بودم فوتبال استقلال همیشه محبوبم را ببینم ، گذری بر شبکه های ماهواره کردم و بطور اتفاقی برنامه پویشگران و گفتگو با نوری علا را در شبکه تصور ایران دیدم .
موضوع بحث وی ، مقایسه " شهر " در فارسی و " مدینه " در زبان عربی بود و نقد سخنان خاتمی که منظور وی از تلاش برای ایجاد جامعه پیشرفته و متمدن و رسیدن به " مدینه النبی " چیست .
نوری علا معتقد است برای درک منظور گوینده ، مخاطب می بایست معنی خاص کلماتی که وی بر آنها تاکید دارد را دریابد .
خاتمی در بیان ایجاد مدینه النبی ، دروغی به ملت نگفت بلکه این مردم بودند که منظور او را متوجه نشدند .
مدینه النبی همین جامعه ای ست که امروز بر ایران حاکم است ، یعنی ، حقوق نابرابر ، عدم تحمل نظر دیگرانی که با حاکمیت همراه نیستند ، دوری از خردوری و الزام به پذیرش باورهای مانده از سده های پیشین !
نوری علا در جدولی ، تفاوت معنایی دو کلمه " شهر " در زبان فارسی و " مدینه " در زبان عربی را به اختصار اما بسیار شفاف و گویا توضیح داد .
اگر شهر و مدینه را معادل سیتی بدانیم ، و نظر معتقدین به آنها را جویا شویم ، می بینیم که توقع از شهر در بین ایرانیان بسیار متفاوت تر از آنی ست که عربها ( و در اینجا ، حکومت اسلامی ایران ) از بیان مدینه دارند ، بعنوان مثال ، در شهر ، مردم را " شهروند " می خوانند ، بدون در نظر گرفتن اعتقادات و علایق قلبی آنها در صورتی که در مدینه ( که برگرفته از دین است ) گروهی از مردم را مومن و دیگران را غیر مومن می خوانند که حقوقی برابر با هم ندارند .
( مثلا در زمان پیامبر ، غیر مسلمانان بایستی به حکومت جزیه پرداخت می کردند ) .
حکومت در شهر " خردمدار " است اما حکومت در مدینه " وحی مدار " بوده و ( در نتیجه برداشتی که حکام از وحی و دین دارند ، هرچند این برداشت مصلحتی هم باشد ، بر نظر خردمندان و انسانهای ساکن شهر " شهروندان " اولی تر است ) .
در شهر قانون حاکم است و در مدینه " شریعت " !
در شهر مردم " حق ( حقوقی ) " دارند اما در مدینه ، بر مردم تکلیف است ( که چنین کنند و چنان ) .
در شهر تساوی بین مردم وجود دارد اما در مدینه ، اکرام .
در شهر " تساهل " لازمه زندگی ست اما در مدینه " تبعیض " ( همانگونه که امروز در برخورد با بهاییان می بینیم ) .
بنا براین کسی که ادعا می کند هدفش ساختن " مدینه النبی " ست یعنی بدنبال همانی ست که امروز بر مردم ما حاکم است .اما مستمعین خوش خیال تصور می کنند که گویا خاتمی برای تغییر می آید و جامعه ای مترقی که در آن تساوی و تساهل برقرار باشد را دنبال می کند .
نوری علا در پایان تاکید دارد تنها جامعه ای سکولار قادر به ایجاد تساوی حقوق ، تحمل دیگران ، قوانین ساخته شده بر مبنای " خردورزی " و .. خواهد بود .
-------------------------------
پ . ن . 1 . جملات داخل پرانتز از من است .
پ . ن . 2 . پویشگران و سخنان و نظرهای دکتر اسماعیل نوری علا را می توانید در
اینجا ببینید .